شاه کلید نکات
شاه کلید سوال
![[شاه کلید مای درس] | دانش زبانی: متمّم، جابه جایی در شعر و نثر ادبی](https://dl.my-dars.com/upload/shah-kelid/166029075704-دانش زبانی - متمّم، جابه جایی در شعر و نثر ادبی.jpg)
به این جمله ها توجه نمایید:
1) زهرا آمد.
2) دوستم سیب را خورد.
3) رامین کیف را از بازار خرید.
4) برادرم توپ را به احسان داد.
همان طور که پیش تر گفتیم «فعل»، اصلی ترین بخش یک جمله است. برخی از فعل ها مانند فعل «آمد» فقط با نهاد، جمله ای می سازند که معنی کاملی دارد. بعضی دیگر مانند فعل «خورد» با گرفتن مفعول، جمله کاملی می سازند. گروهی نیز مانند فعل «خرید و داد» علاوه بر نهاد و مفعول، بخش دیگری می گیرند. به این بخش که برای کامل شدن معنای جمله آمده است، «متمم» می گویند. متمم در جمله سوم «بازار» و متمم در جمله چهارم «احسان» است. کلمه هایی مانند «از، به، در و...» قبل از متمم به کار می روند و نشانه متمم (حرف اضافه) هستند.
|
نهاد |
مفعول و نشانۀ آن |
نشانۀ متمّم و متمّم |
فعل |
||
|
زهرا |
___ |
___ |
___ |
___ |
آمد |
|
دوستم |
سیب |
را |
___ |
___ |
خورد |
|
رامین |
کیف |
را |
از |
بازار |
خرید |
|
برادرم |
توپ |
را |
به |
احسان |
داد |
به این بیت توجه کنید:
نمودش بس که دور آن راه نزدیک شدش گیتی به پیش چشم تاریک
اگر شعر را به نثر برگردانید، احتمالا این گونه خواهید نوشت:
آن راه نزدیک، آنقدر دور به نظرش رسید که گیتی (دنیا) پیش چشم او تاریک شد.
در برگرداندن شعر به نثر چه اتفاقی می افتد؟
می بینید که قسمت های مختلف شعر وقتی به نثر تبدیل می گردند، جا به جا می شوند. در جمله «گیتی (دنیا) پیش چشم او تاریک شد.» فعل در پایان جمله قرار می گیرد اما در شعر به اول بیت منتقل شده است. این جابه جایی در شعر و نثر ادبی بر زیبایی سخن می افزاید.
